Month: Մայիսի 2019
Հիսուս Քրիստոսի Համբարձման տոն
Համբարձման տոնը նշվում է Քրիստոսի Հարության 40-րդ օրը: Հարությունից հետո Քրիստոս 40 օր մնում է երկրի վրա և երևում առաքյալներին ու հավատացյալներին: Այդ ընթացքում Հիսուս Իր վարդապետությունն է ուսացանում նրանց, իսկ վերջին հանդիպման ժամանակ օրհնում ու պատգամներ տալիս առաքյալներին, որից հետո համբարձվում է երկինք:
Քրիստոսի Համբարձման տոնն ուղեկցվում է նաև ժողովրդական հանդիսություններով և կոչվում է Ջանգյուլում (գյուլ` նշանակում է վարդ, ծաղիկ): Հնում Համբարձման օրվա տոնակատարությունները սկսվում էին չորեքշաբթի օրը: Կանայք այդ օրն անվանում էին «Ծաղկամոր կիրակի»:
Ծաղկամայրն ըստ ավանդության քրիստոնյա Վարվառե կույսն է, ով փախչելով կռապաշտ հորից՝ ապաստանում է Աշտարակի մոտ գտնվող Արայի լեռան քարանձավում: Հայրը հետապնդում է աղջկան, գտնում և սպանում նրան:
Նահատակվելուց առաջ Վարվառեն Աստծուն խնդրում է, որ ծաղիկ և կարմրուկ հիվանդություններ ունեցող մանուկները բժշկվեն իր անունով: Աստված կատարում է նրա խնդրանքը, և Վարվառեի բարեխոսությունը խնդրող ծնողների զավակներն ազատվում են այդ հիվանդություններից:
Այդ քարանձավը դարձել է ուխտատեղի: Քարանձավի պատերից մշտապես ջուր է հոսում, որն ունի բուժիչ հատկություն: Ժողովուրդն հավատացած է, որ այդ ջուրը Վարվառե կույսի արցունքներն են:
Տոնը Հայաստանի տարբեր շրջաններում յուրովի է նշվում: Սակայն նախապես կատարվում է ծաղկահավաք: Տոնի ժամանակ ամենուրեք կատարվում է վիճականահություն և պարզվում, թե տվյալ տարում որ աղջիկն է ամուսնանալու: Տոնի օրը ջրով լի կժերի մեջ գցում են ծաղիկների տերևներ և աղջիկներին պատկանող զանազան իրեր: Այնուհետև դեռահաս մի աղջկա հագցնում են հարսի զգեստ, վերցնում կժերը, ծաղիկները և շրջում տնետուն: Այս ամենը զուգորդվում է երգերով, կատակներով և հանգանակություններով: Հետո սկսվում է վիճակահանությունը. ում պատկանում է կժից դուրս բերված առաջին իրը, նրան մոտալուտ ամուսնություն է սպասվում: Կժից հանում են մյուս իրերը, որոնց տերերին խրատներ և բարեմաղթանքներ են բաշխվում:
ճամբորդություն դեպի շրջված երազ
Բարև ձեզ, ես այսօր կպատմեմ իմ ճամփորդության մասին։Մենք դասարանով այցելեցինք Հենրիկ Մալյան թատրոն։ Այնտեղ դիտեցինք Շրջված երազ ներկայացումը։ Այդ ներկայացման հեքիաթները գրել է Դոնալդ Բիսեթը։ Մենք այդ հեքիաթները կարդացել էինքմ և ներկայացումը մեզ շատ դուր եկավ, որովհետև ծիծաղելի էր։Ներկայացման ժամանակ դերասանները մեր կողմ նետեցին ինքնաթիրներ , և մենք շատ ուրախացանք։Ներկայացման հերոսները շատ էին, իսկ դերասանները հինգն էին։ Առաջին հեքիաթը փղերի ընտանիքի մասին էր։ Հայր փղիկը մոռացել էր իր տղայի ծննդյան օրը։ Կային նաև ոստիկան և ձի, որոնք քրտնած ապակու վրա նկարում էին ծիծաղելի դեմքեր, բայց մի օր նրանք դադարեցին այդպեսի բաներ անել։Մի հեքիաթն էլ մի Կկար անունով գոճու մասին էր, որը խնդրում էր կախարդական աղբույրից, որ ինքը թռչել կարողանա։ Կախարդական աղբյուրը կարող էր օգնել, բայց չօգնեց, քանի որ Իկարը ցանկանում էր մնալ գոճի, բայց թռչել իմանար, իսկ աղբյուրը կարող էր նրան ուղղակի թռչուն դարձնել։ Բայց Իկարին օգնեցին իր ընկերները։ Իկարը թռավ օդ և հետո ընկավ ջուրը։
Ինձ դուր եկավ մեր ճամփորդությունը։