Մաթեմատիկա

Խնդիր1․ <<Ոսկու կարասը >> հեքիաթում, եթե իմաստունները վճռեին, որ կարասի մեջ եղած ոսկու 2/6 մասը պետք է տալ վարող գյուղացուն, իսկ մնացած մասը հողատիրոջը, ապա հողատիրոջը ոսկու ո՞ր մասը կհասներ։

6 — 2 = 4

Պատ.՝ 4/6-րդ մասը

Խնդիր2․ <<Բարեկենդանը>> հեքիաթում մարդը որքա՞ն բրինձ էր գնել, եթե յուղն ու բրինձը միասին 100 կգ էին ու հայտնի է, որ բրինձը 3 անգամ շատ էր կշռում յուղից։

100 : 4 = 25

25 x 3 = 75

Պատ.՝ 75 կգ

Սուտլիկ որսկանը հեքիաթի կարապի լճի 10000 լիտր ջրի 3/4-ը ցամաքել է: Ջրի ո՞ր մասը մնաց:

10000 : 4 = 2500

4 — 3 = 1

2500 x 1 = 2500

Պատ.՝2500 լ ջուր

Ճամփհորդները հեքիաթի աքլորն ու շունը, որքան ճանապարհ անցան ցերեկը, եթե ցերեկն անցան 4 անգամ երկար ճանապարհ քան գիշերը: Եվ նրանց անցած ճանապարհը 150 կմ էր:

4 + 1 = 5

150 : 5 = 30

30 x 4 = 120

Պատ.՝ 120 կմ

Քեֆ անողի քեֆը չի պաքսիլ հեքիաթի Հասանը իր փողերի 2/3-ը տվեց երաժիշտներին: Որքա՞ն մնաց Հասանի մոտ, եթե նրա մոտ սկզբում կար 900 դրամ:

900 : 3 x 2 = 600

900 — 600 = 300

Պատ.՝ 300 դրամ

Մաթեմատիկա ընտրություն

1․ Գրադարանում կա 54600 գեղարվեստական և 3640 գիտական գիրք։ Քանի՞ անգամ է գրադարանում եղած գեղարվեստական գրքերի քանակն ավելի գիտականների քանակից։

54600 : 3460 = 15

2․ 8 փոքր տակառների ընդհանուր տարողությունը 96լ ։ Քանի՞ լիտր հեղուկ կտեղավորվի 7 մեծ տակառներում, եթե նրանցից յուրաքանչյուրի տարողությունը 19 լ-ով ավելի է, քան փոքր տակառինը։

96 : 8 = 12

12 + 19 = 31

31×7=217

3․ Ունենք 1 սմ երկարությամբ 42 ձողիկ։ Հնարավո՞ր է արդյոք այդ ձողիկներով կազմել 12 սմ և 9 սմ կողմերով ուղղանկյուն։

12 + 12 + 9 + 9 = 42

Հնարավոր է

4․ Վերցված է մի թիվ։ Եթե նրան գումարենք 15 և ստացված գումարը բազմապատկենք 4-ով, ապա կստացվի 80։ Ո՞րն է այդ թիվը։

80 : 4 — 15 = 5

5․ Խանությում գործվածքի իրար հավասար երկու կտորներ կային։ Երբ առաջին կտորից վաճառեցին 16 մ, իսկ երկրորդից՝ 28մ, առաջինում 3 անգամ ավելի գործվածք մնաց, քան երկրորդում։ Սկզբում քանի՞ մետր գործվածք կար յուրաքանչյուր կտորում։

28 — 16 = 12

6 x 3 = 18

28+ 6 = 34

18 + 16 = 34

6․ Սեղանին դրված են 4 տեսակ մատիտներ: Սև մատիտները 6 հատ են, կապույտ մատիտները սև մատիտներից 5 հատով ավել են, կարմիր մատիտները կապույտ մատիտներից 3 հատով պակաս են, իսկ կանաչ մատիտները 2 հատով ավել են, քան կապույտ և կարմիր մատիտները միասին: Քանի՞մատիտ կա սեղանին:

6 + 5 = 11

11 — 3 = 8

11 + 8 + 2 = 21

21 + 8 + 11 = 48

7․


Թունելով իրար ընդառաջ շարժվում են երեքական ավտոմեքենաներ, ինչպես պատկերված է նկարում: Մեքենաներն իրար կողքով անցնել չեն կարող, սակայն թունելի հատվածներից մեկում կա խոռոչ, որտեղ տեղավորվում է մեկ ավտոմեքենա: Վարորդներին օգնեք շարունակել իրենց ճանապարհը:

8. Տեսանյութ

Համերգ

Վտակը ժայռից ներքև է թռչում,
Թափ առած ընկնում քարերի գլխին,
Զարկում ավազին, շաչում է, ճչում,
Ճչում անհանգիստ, փրփուրը բերնին։

Ինչպես ծերունին, ձայնով պառաված,
Ձայնակցում է ժիր թոռնիկի երգին,
Այնպես է ծերուկ անտառը կամաց
Արձագանք տալիս ջրի աղմուկին։

Այնինչ բնության զվարթ համերգի
Ունկնդիրն անխոս, հավիտենական,
Ժայռը մտախոհ՝ իր մռայլ մըտքի
Ետևից ընկած՝ լսում է նրան։

Հարցեր և առաջադրանքներ՝

1.Դուրս գրիր անծանոթ բառերը, բառարանի օգնությամբ բացատրիր և սովորիր:


շաչել- Սուլոցի նման սուր ձայն հանել

ունկնդիր- Որևէ բան խոսողի ունկնդրող՝ լսող մարդ:

հավիտենական- սկիզբ և վերջ չունեցող

մտահոխ — Մտածմունքների մեջ սուզված

2.Ինչո՞ւ է բանաստեղծությունը կոչվում «Համերգ»:


Որովհետև, թոռնիկը բարձրաձայն երգում էր։

Зима

Зима – наиболее холодное из всех времен года. Однако многие ждут ее с нетерпением. Трескучие морозы сковывают льдом реки, образуя каток. Белое снежное покрывало укутывает землю, чтобы она не промерзала. Вся природа на зиму засыпает, деревья освобождаются от листвы, трава засыхает, большинство представителей животного мира прячутся в норы, заготовив запасы, или уходят в зимнюю спячку.

Во дворах жилых домов меняется пейзаж. Появляется множество ледяных горок. Замечательное занятие – катание на санках или на подстилках с такой горки. Только шум стоит от радостных возгласов детворы. Кое-где проложена лыжня. Ходьба на лыжах – занятие не для слабаков, здесь необходимы определенные навыки и физическая подготовка.

В дни оттепели, когда снег становится липким, появляется множество снеговиков. Все они очень разные, большие, маленькие, с ведрами, морковками, вениками и различными дополнениями, которые находятся прямо поблизости. А какие снежные крепости можно увидеть в зимнюю пору. Фантазируя и используя полученные знания, дети строят настоящие снежные замки.

На деревьях развешаны кормушки, изготовленные из различного подручного материала. Это для птиц, которые не улетели зимовать в жаркие страны, а остались на своей родине. Ведь в зимнее время года очень проблемно найти себе пропитание. Зато очень часто из окна можно видеть важных красногрудых снегирей, которые благодаря своей яркой окраске очень заметны в зимнюю пору.

Задание1. Что ты знаешь о снегирях? кто они?

Снегири птицы мелких размеров, чуть больше воробья . Голова сверху, вокруг клюва и глаз — чёрная. Маховые и рулевые перья тоже чёрные, с синим металлическим отливом. Поясница и подхвостье — белые. Спина, плечи и зашеек у самца серые. Щёки, шея снизу, брюхо и бока — красные. Тон и интенсивность окраски нижней стороны тела зависит от подвидовой принадлежности и индивидуальных особенностей.

Задание 2. Напиши как ты понимаешь выражения выделенные зеленным цветом.

Трескучие морозы- Сильные морозы

зимняя спячка- кодга животные зимой спят

В дни оттепели- когда после морозов погода немножко теплеет

Подручный материал- материал под рукой из которого можно сделать что-нибудь

Задание 3. Преобразуй слова, выделенные синим цветом, чтобы они были в единственном числе и отвечали на вопрос кто? или что?. Определи их род.

Например: реки— (что?) — река

покрывало — с.р.

деревья — дерево — с.р

деревья — дерево — с.р

листвы — листва — женский род

трава — женский род

норы — нора — женский

запасы — запас — мужской

горки — горка — женский

подготовка — женский

снеговики — снеговик — мужской род

крепости — крепость — женский

дети — детя — средний род

замки — замок — мужской

птицы — птица — женский

страны — страна — женский

окраски — окраска — женский

Задание 4. К каждому слову из задания 3, в единственном числе подберите прилагательное.

Например: река — глубокая река

Русский язык

А. С. Пушкин назвал зиму «волшебницей». Действительно, только зимой можно увидеть стремительное преображение природы. Вспомните, какие радостные чувства охватывают нас, когда выпадает первый снег. Буквально за несколько часов природа укрывается белоснежным одеялом и замирает. Исчезает осенняя слякоть. Лужи скованы морозом и искрят на солнце яркими бликами.

Другие поэты нарекли зиму старушкой. Прислушайтесь к зимним звукам. Так же, как древняя старушка, зима скрипит, охает, кряхтит и шепчет. Это замерзшие стволы деревьев кряхтят на морозе, скрипит снег под ногами редких прохожих, перешептываются снежинки, кружась в полете.

Но бывает зима и злой колдуньей. Разбушевавшись, посылает она вьюги и метели, окутывает природу.

Задание 1. Объясни и напиши смысл выражений, выделенных зеленым цветом
белоснежная одеяло — одеяло из снега

осенная слякоть — лужи

нарекли зиму старушкой — назвали зиму старушкой

перешептываются снежинки — падают снежинки

Задание 2. Выпиши и определи в каком числе даны слова, выделенные синим цветом.
природы — ед.

чувства — мн.

часов — мн.

лужи — мн.

морозом — ед.

звукам

Задание 3. Преобразуй слова, выделенные синим цветом, чтобы они были в единственном числе и отвечали на вопрос кто? или что?. Определи их род.
Например:
чувства(мн. число) — чувство (ед. число) — средний род

природы — что? природа (ед. число) — женский род

2 встреча

Работа в рабочих книгах-тетрадях.

Упр. 73, стр.30

Упр. 74, стр. 31

Упр. 78, стр32

English 18.02.2020

He didn’t too much chocolate.

Did he ate too much chocolate yesterday.

She note dint broke a window yesterday.

Did she broke a window yesterday.

She dint got a present 3 years ago.

Did she got a present 3 years ago ?

He dint found some money yesterday.

Did he found some money yesterday ?

He dint lost his cell phone yesterday.

Did he dint lost his cell phone yesterday?

She dint won a race yesterday.

Did she dint won a race yesterday?

Русский

шут — мужской

шашки — женский

игрок-мужцкой

искра-женский

Марк- мужкой

каска — женский

карлик-мужской

шум-мужской

шутка-женский

сыр-мужской

дом- мужской

дым-мужской

мыло-женский

рыба-женский

барс-мужской

толк- мужской

такт-мужской

королева-женский

король-мужской

тыква-женский

тир-мужской

ринг-мужской

гром-мужской

роса-женский

рост-мужской

наушники-общий

корм-мужской

крот-мужской

круг-мужской

друг-мужской

крыса-женский

мышка-женский

мишка- мужской

колбаса-женский

медведь-мужской

куртка-женский,

курорт-мужской, миллион-мужской,

сто-средний,

лук-мужской,

Луг-мужской,

лоб-мужской,

осень-женский,

весна-женский,

лето-средний,

март-мужской,

май-мужской,

август-мужской,

уборка-женский,

строка-женский,

сумка-женский,

сок-мужской,

молоко-средний,

чай-мужской,

араб-мужской,

аист-мужской, абрикос-мужской, гитара-женский, гимн-мужской, кот-мужской, кошка-женский, Айболит-мужской, доктор-мужской, врун-мужской, бурундук-мужской, суслик-мужской, Александра-женский, икота-женский, Диана-женский, Шаварш-мужской, шашлык-мужской, шнурки-общий, игра-женский, игрушки-общий, ива-женский

Մայրենի

Մի երեխայի ուսումնարան ղրկելիս հայրը խրատել էր, թե՝ «վարժապետն ի՛նչ որ կասի, դու էլ էն ասա»։ Եկավ։

Վարժապետն ասում է՝ «Ասա՛ այբ»։

Նա էլ կրկնում է՝ «Ասա՛ այբ»։

– Տո շա՛ն զավակ, ես քեզ եմ ասում «Ասա ա՛յբ»։

– Տո շա՛ն զավակ, ես քեզ եմ ասում՝ «Ասա ա՛յբ»։

Այս երեխայի բանը հենց սկզբի՛ց վատ գնաց, և այնքան ծեծ կերավ, որ մի քանի ժամանակից «ղաչաղ» ընկավ, տանիցն ու գեղիցը փախավ, հանդերումն էր ման գալի։ Բայց մեր Սհակ վարժապետի չարությունից չէ՛ր դա։ Այս տեսակ անաստված ծեծ այն ժամանակ ընդունված էր և սովորական բան էր մեր գյուղական ուսումնարաններում։

Գյուղացիներից էլ շատ քչերն էին բողոքում։ Այդ ծեծերից ես չկերա, որովհետև վարժապետը քաշվում էր հորիցս, բայց մանավանդ մորիցս էր վախենում։ Չմոռանամ, որ Սհակ վարժապետին սիրում էին մեր գյուղում և մինչև օրս հիշում են։

Տասը տարեկան, մեր գյուղից հեռացել եմ Ջալալօղլի, ուր մեծ և օրինակելի ուսումնարան կար, այդ ժամանակ՝ Լոռում շատ հայտնի «Տիգրան վարժապետի» հսկողության տակ։ Այնտեղից էլ անցել եմ Թիֆլիս, Ներսիսյան դպրոց, որ չե՛մ ավարտել։

Շատ վաղ եմ սկսել ոտանավոր գրել։ 10–11տարեկան ժամանակս Լորիս-Մելիքովի վրա երգեր էին երգում ժողովրդի մեջ։ Այդ երգերին տներ էի ավելացնում և գրում էի զանազան ոտանավորներ – երգիծաբանական, հայրենասիրական և սիրային։ Սիրային ոտանավորներից մեկը, մի դեպքի պատճառով, տարածվեց ընկերներիս մեջ ու մնաց մինչև օրս։ Ահա՛ այդ ոտանավորը.

Հոգո՛ւս հատոր,
Սըրտի՛ս կըտոր
Դասիս համար
Դու մի՛ հոգար.
Թե կա՛ն դասեր,
Կա՛ նաև սեր,
Եվ ի՜նչ զարմանք,
Ի՛մ աղավնյակ,
Որ կենդանի
Մի պատանի
Սերը սըրտում՝
Դաս է սերտում։

Այս ոտանավորը գրված է 1881 կամ 82 թվին։ Չեմ կարող չհիշել, որ այն ժամանակ ոտանավոր էր գրում և՛ իմ փոքր եղբայրը, որ կարդում էր ինձ հետ, և միշտ գտնում էին, որ նա ինձանից լավ է գրում։

Իմ տպված ոտանավորների մեջ ամենավաղ գրածը «Շունն ու Կատուն» է, որ գրել եմ 1886 թվին։ 1888 թ. ամուսնացել եմ։ Ծառայության եմ մտել մի քանի տեղ, բայց ամեն տեղ էլ չե՛ն հավանել, այնպես որ,  «Պոետն ու Մուզայի» մեջ ուղիղն եմ ասել։ Սկզբնական շրջանում սիրել եմ ռուս բանաստեղծ Լերմոնտովին, ավելի ճիշտը  նրա ա՛յն գործերը, որ սովորել եմ ուսումնարանում։ Բայց, հենց որ ծանոթացել եմ եվրոպական բանաստեղծների և ավելի լայն գրականության հետ, այն օրվանից ինձ համար ամենասիրելին մնում է Շեքսպիրը։

Հովհաննես Թումանյան. Ինքնակենսագրություն

Մեր տոհմը Լոռու հին ազնվական տոհմերից մեկն է։ Իր մեջ ունի պահած շատ ավանդություններ։ Այդ ավանդություններից երևում է, որ նա եկվոր է, բայց պարզ չի՛, թե որտեղից։ Թե եկվոր է՛լ է, անհերքելի հիշատակարանները ցույց են տալիս, որ նա վաղուց է հաստատված Լոռու Դսեղ գյուղում։

Իմ հայրը, Տեր Թադեոսը, նույն գյուղի քահանան էր։ Ամենալավ և ամենամեծ բանը, որ ես ունեցել եմ կյանքում, այդ եղել է իմ հայրը։ Նա ազնիվ մարդ էր և ազնվական՝ բառի բովանդակ մտքով։ Չափազանց մարդասեր ու առատաձեռն, առակախոս ու զվարճաբան, սակայն միշտ ուներ մի խոր լրջություն։ Թեև քահանա, բայց նշանավոր հրացանաձիգ էր և ձի նստող։

Իսկ մայրս բոլորովին ուրիշ մարդ էր։ Երկու ծայրահեղորեն տարբեր արարածներ հանդիպել էին իրար։ Մայրս` Սոնան, որ նույն գյուղիցն էր, սարում աչքը բաց արած ու սարում մեծացած, մի կատարյալ՝ սարի աղջիկ էր, ինչպես գյուղացիքն են ասում,— մի «գիժ պախրի կով»։ Նա չէր կարողանում համբերել հորս անփույթ ու շռայլող բնավորությանը, և գրեթե մշտական վեճի մեջ էին այդ երկու հոգին։ Ա՛յդ էր պատճառը, որ հայրս երբեմն թաքուն էր տեսնում իր գործը։ Շատ է պատահել, որ մայրս տանից դուրս է գնացել թե չէ, ինձ կանգնեցրել է դռանը, որ հսկեմ, ինքը՝ ցորենը լցրել, տվել մի որևէ պակասավոր գյուղացու կամ սարից իջած թուրքի շալակը։

Իրիկունները, երբ տուն էինք հավաքվում, մայրս անդադար խոսում էր օրվան անցածի կամ վաղվան հոգսերի մասին, իսկ հայրս, թինկը տված՝ ածում էր իր չոնգուրն ու երգում Քյորօղլին, Քյարամը կամ ո՛րևէ հոգևոր երգ։

Ահա այս ծնողներից ես ծնվել եմ 1869 թվի փետրվարի 7-ին։ Մանկությունս անց եմ կացրել մեր գյուղում ու սարերում։

Մի օր էլ մեր դռանը մայրս Խրված էր մանում, ես խաղում էի, մին էլ տեսանք, քոշերը հագին, երկար մազերով ու միրուքով, երկաթե գավազանը չրխկացնելով, մի օտարական անցավ։

– «Հասի՛ր, էդ կլեկչուն կանչի՛ր, ամանները տանք, կլեկի»,– ասավ մայրս։ Խաղս թողեցի, ընկա ուստի ետևից կանչեցի։ Դուրս եկավ, որ կլեկչի չէ՛, այլ՝ մեր ազգականի փեսա՝ տիրացու Սհակն է։ Սկսեցի զրույց անել։ Տիրացուն խոսք բաց արավ իր գիտության մասին։

– Տիրա՛ցու ջան, բա ի՜նչ կըլի, մեր գեղումը մնաս, երեխանցը կարդացնես,– խնդրեց մայրս։

– Որ դուք համաձայնվեք, ինձ պահեք, ես էլ կմնամ, ի՜նչ պետք է ասեմ,– հայտնեց տիրացու Սհակը։

Գյուղումն էլ տրամադրություն կար, և, մի քանի օրից հետո, տիրացու Սհակը դարձավ Սհակ վարժապետ։ Մի օթախում հավաքվեցին մի խումբ երեխաներ, տղա ու աղջիկ շարվեցին երկար ու բարձր նստարանների վրա, եղավ ուսումնարան, և այստեղից սկսեցի ես իմ ուսումը։

Մեր Սհակ վարժապետը մեզ կառավարում էր «գաւազանաւ երկաթեաւ»։ Իր երկաթե գավազանը, որ հրացանի շամփուրի էր նման, երբեմն ծռում էր երեխաների մեջքին, ականջները «քոքըհան» էր անում և մեծ կաղնենի քանոնով «շան լակոտների» ձեռների կաշին պլոկում։ Ես չե՛մ կարողանում մոռանալ մանկավարժական այդ տեռորը։

Վարժապետի առջև կանգնած երեխան սխալ էր անում թե չէ՝ սարսափից իրան կորցնում էր, այլևս անկարելի էր լինում նրանից բան հասկանալ, մեկը մյուսից հիմար բաներ էր դուրս տալի։ Այն ժամանակ կարմրատակում, թևերը էտ ծալելով, տեղից կանգնում էր վարժապետը ու բռնում… Քիթ ու պռունկն արյունոտ երեխան, գալարվելով, բառաչում էր վարժապետի ոտների տակ, զանազան  աղաչանքներ անելով, իսկ մենք, սփրթնած, թուքներս ցամաքած, նայում էինք ցրտահար ծտերի նման շարված մեր բարձր ու երկար նստարանների վրա։ Ջարդած էրեխային վերցնում էին մեջտեղից։ – «Արի՛»,– դուրս էր կանչում վարժապետը հետևյալին…

Առաջադրանքներ

Հատվածից դուրս գրի՛ր քեզ անծանոթ բառերը և բացատրի՛ր բառարանի օգնությամբ։

եկվոր-վերադարձող

հրացանաձիգ-Հրաձիգ

առատաձեռն-չխնայող

ծայրահեղորեն-Ծայրահեղ կերպով

սարում-սարվելը